Từ lâu, nhân dân ta đã biết sử dụng các biện pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh để chữa đau lưng, đau khớp, sưng nề sau chấn thương, hoặc điều trị các vùng viêm tấy. Trong y học, người ta sử dụng nhiệt nóng và nhiệt lạnh để điều trị. Sử dụng nhiệt để điều trị đã mang lại hiệu quả rất tốt, nhưng nếu dùng không đúng có thể gây thêm tác dụng có hại. Vì vậy, hiểu biết về tác dụng của nhiệt trong chữa bệnh là kiến thức cần thiết đối với mỗi người.
1. Tác dụng của nhiệt nóng
Nhiệt nóng (có nhiệt độ từ trên 37 độ C đến khoảng 45-50 độ C) có tác dụng rất lớn đối với cơ thể con người. Chúng được biết đến với những tác dụng như: gây giãn động mạch nhỏ và mao mạch tại chỗ, có thể lan rộng ra một bộ phận hay toàn thân. Tác dụng giãn mạch làm tăng cường tuần hoàn, làm giảm co thắt, giảm đau tăng cường dinh dưỡng và chuyển hóa tại chỗ, từ đó có tác dụng giảm đau đối với các chứng đau mạn tính.
Với hệ thần kinh cơ, nhiệt nóng có tác dụng an thần điều hòa chức năng thần kinh, thư giãn cơ co thắt, điều hòa thần kinh thực vật. Do đó có tác dụng tốt với các chứng đau mạn tính gây co cơ. Mức độ giảm đau của điều trị nhiệt phụ thuộc vào loại đau và nguyên nhân đau.
Chỉ định và chống chỉ định dùng nhiệt nóng
Nhiệt nóng được dùng rộng rãi để:
- Điều trị các vùng viêm do nhiễm khuẩn giai đoạn viêm tấy chưa hóa mủ (như viêm cơ, viêm tắc tia sữa, viêm tổ chức liên kết do răng, mụn nhọt, chắp lẹo)
- Điều trị các trường hợp viêm không do nhiễm khuẩn (như viêm khớp dạng thấp, viêm quanh khớp vai, viêm cột sống dính khớp)
- Điều trị các vùng thiếu nuôi dưỡng do tổn thương thần kinh, mạch máu (như những vùng đe dọa loét hoặc do đè ép ở người phải nằm bất động lâu, các vùng thiếu nuôi dưỡng ở bàn chân, cẳng chân do bệnh đái tháo đường)
- Điều trị các vùng đau do thoái hóa (như đau cột sống cổ, đau thắt lưng, đau khớp do thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp)
- Làm giảm nề, tan khối máu tụ sau chấn thương; làm nhanh liền sẹo vết thương, làm sẹo mềm mại, chống dính và co kéo do sẹo
- Điều trị dị ứng do lạnh
Chống chỉ định sử dụng nhiệt nóng ở các vùng đang chảy máu hoặc đe dọa chảy máu, các ổ viêm đã hóa mủ, các vùng có khối u cả u lành và u ác tính, các vùng lao đang tiến triển như lao khớp, lao cột sống, các chấn thương mới trong một hai ngày đầu và những người đang sốt.
2. Tác dụng của nhiệt lạnh (thường dưới 15 độ C)
Nhiệt lạnh kéo dài sẽ có tác dụng làm các mạch máu nhỏ co lại dẫn đến tốc độ dòng máu chậm lại và giảm tuần hoàn tại chỗ, giảm chuyển hóa, giảm tiêu thụ ôxy, giảm tính thấm thành mạch và khả năng xuyên mạch của bạch cầu, giảm phù nề, giảm phản ứng viêm và đau cấp, giảm trương lực cơ. Vì vậy, điều trị bằng nhiệt lạnh có tác dụng làm giảm phù nề, giảm đau cấp.
Tác động nhiệt lạnh không liên tục (như chà xát đá) thì sự tác động lên vận mạch lúc đầu gây co mạch sau đó gây giãn mạch sung huyết làm tăng lưu lượng tuần hoàn, tăng tầm vận động khớp ở bệnh nhân co cứng khớp, giảm co giật cơ.
Chỉ định và chống chỉ định dùng nhiệt lạnh
Nhiệt lạnh gây ra các tác dụng ngược lại so với nhiệt nóng, như làm co mạch, giảm tuần hoàn, giảm dinh dưỡng, giảm chuyển hóa, giảm tiêu thụ ôxy, giảm tính thấm của mô. Nhiệt lạnh được dùng để:
- Giảm sưng khi bị các chứng đau cấp như: đau ngay sau chấn thương, đau răng, đau đầu.
- Hạn chế xuất huyết, phù nề ở nông.
- Hạn chế viêm cấp.
- Hạ thân nhiệt khi sốt cao.
- Giảm đau trong một số trường hợp tổn thương thần kinh ngoại vi, đau co cứng cơ.
Nếu bị lạnh quá lâu có thể gây ra thiếu dinh dưỡng và hoại tử mô do lạnh. Vì thế cần chú ý thời gian chườm lạnh cần ngắn vài phút, không kéo dài để tránh gây tổn thương mô do thiếu dinh dưỡng.
Trên đây là những tác dụng cơ bản nhất của nhiệt trong điều trị bệnh. Xem thêm các phương pháp điều trị của từng loại nhiêt nóng – lạnh tại đây.
Siêu Thị Ngải Cứu là địa chỉ tin cậy của nhiều khách hàng, đối tác trên cả nước. Chúng tôi tự hào là một trong những đơn vị tiên phong trong việc nhập khẩu các sản phẩm Đông Y Trung Quốc với chứng nhận chính hãng, bảo hành đầy đủ và đội ngũ nhân viên am hiểu sản phẩm. Liên hệ Hotline 0886698946 để được tư vấn về sản phẩm. Tham khảo thêm các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác tại đây.